แม่ไปไฮ่
เอาปิ้งไก่มาหา
แม่ไปนา หมกไข่ปลามาป้อน
แม่เลี้ยงม้อน อยู่ป่าสวนมอน
โอ้ ฮะโอว ฮะโอ้ ฮาวโอ๋..
แม่ไปนา หมกไข่ปลามาป้อน
แม่เลี้ยงม้อน อยู่ป่าสวนมอน
โอ้ ฮะโอว ฮะโอ้ ฮาวโอ๋..
หนึ่งบทเพลงกล่อมลูก
ของชาวอีสาน ที่สะท้อนชีวิตได้เป็นอย่างดี
เป็นบทเพลงกล่อมที่มีชีวิตวิถีเปื้อนปนด้วยธรรมชาติ
คลุกเคล้าด้วยระบบนิเวศ
เลี้ยงไก่อยู่ไฮ่ หาปลาอยู่นา
ทำสวนมอน เลี้ยงหม่อนไหม
ไฮ่ คือหยัง พะนะ ( พะนะ เป็นคำเสริมบท ย่อมาจาก พะนะโซนิค)
ไฮ่ คือหยัง พะนะ ( พะนะ เป็นคำเสริมบท ย่อมาจาก พะนะโซนิค)
ไฮ่
(ภาษาอีสาน) แปลว่า ไร่ เด้อขะน้อย
ไร่อะไรหละ ไร่กาแฟหรือ บางคนซักไซ้
ไร่ที่ทำกันตามประสาชาวนาแต่กาลก่อน
คือ ไร่ฝ้าย ไร่งา ไร่แตง ไร่ถั่ว
ทำกันที่หัวไร่ปลายนาคลุกเคล้าป่านั้นแหละครับ ชาวนาอีสานสมัยก่อน
ไม่ได้มีชีวิตอยู่เพื่อขายข้าวจำนำข้าว พวกเขาทำไร่ หรือเฮ็ดไฮ่ ไว้เพื่อกินอยู่
ทำกันที่หัวไร่ปลายนาคลุกเคล้าป่านั้นแหละครับ ชาวนาอีสานสมัยก่อน
ไม่ได้มีชีวิตอยู่เพื่อขายข้าวจำนำข้าว พวกเขาทำไร่ หรือเฮ็ดไฮ่ ไว้เพื่อกินอยู่
ฝ้ายเอาไว้
ทำด้าย ทำเครื่องนุ่งห่ม งาเอาไว้เป็นเครื่องปรุงอาหารและยา
แตงเอาไว้กินเป็นผักอาหาร
ถั่วเอาไว้ทำขนม และกินตามจังหวะชีวิต
สำหรับสวนมักจะทำใกล้กับแหล่งน้ำ
เช่นลำห้วย หนอง ปลูกสารพัด ปลูกม่อน
ปลูกอ้อย ปลูกมะม่วง กล้วย ขนุน พืชกินใบกินดอกกินผล สารพัด
เพื่อไว้ดำรงชีวิตในฤดูแล้ง หลังจากฤดูทำนา ที่กล่าวมาคือวิถี ครับ อีสานโทนๆ
ปลูกอ้อย ปลูกมะม่วง กล้วย ขนุน พืชกินใบกินดอกกินผล สารพัด
เพื่อไว้ดำรงชีวิตในฤดูแล้ง หลังจากฤดูทำนา ที่กล่าวมาคือวิถี ครับ อีสานโทนๆ
ปัจจุบัน สตีฟ
จ็อบ บอกว่า " จงหิวโหย จงสิ้นหวัง "
วิถีเดิมนั้นลืมสิ้น
ไม่ได้พัฒนาต่อยอดบรรพชน แถมดูถูกอีกต่างหาก "มันสิทันกินบ้อ"
การเกษตรที่เพาะบ่มวิญญาณนั้น แทบบ่เหลือแล้ว
ไม่ได้พัฒนาต่อยอดบรรพชน แถมดูถูกอีกต่างหาก "มันสิทันกินบ้อ"
การเกษตรที่เพาะบ่มวิญญาณนั้น แทบบ่เหลือแล้ว
เว้าควมยาวมันสาวควมยืด
เว้ากำพืดฝรั่งเศสสิฮ้าย เข้าเรื่องเรื่องเลยดีกว่า
ชื่ออาหารพื้นเมือง หมกไข่ปลา
ชื่อภาษาอังกฤษ ยังคึดบ่ออก
ชื่อภาษาไทย(กลาง) ผ้าขี้ริ้วห่อทอง
อาหารชนิดนี้ถือว่า แซบ คัก ๆ
แซบอีหลีออหลอ แซบกะด้อกะเดี้ย
เป็นอาหารที่กินตามฤดูกาลครับ ในฤดูน้ำขึ้นในอีสาน
ปลาจากลำน้ำใหญ่
ขึ้นมาตามลำห้วย มาตามทาม (ทาม คือ
พื้นลุ่มที่น้ำท่วมถึง )
ชาวบ้านจับปลาได้หลากหลายชนิด
หลายชนิดก็มีไข่ ติดมานำเป็นของแถมจากธรรมชาติ
วิธีประกอบอาหารเมนูนี้
1. ไส่ขี้ ปลา ( แปลไทยว่า ชำแหละท้องปลาเอาขี้ปลาและเครื่องในออก)
2. เลือกเอาจำเพาะไข่ปลา เอาขี้ปลาแยกออก ไปประกอบอาหารอีกชนิด
3.ล้างไข่ปลาให้สะอาดเตรียมไว้
4. ตัดตอง คือการไปตัดเอาตองกล้วย เน้นใบตองกล้อยทะนีออง
5.เอาไข่ปลาลงใส่ใบตอง เติมเกลือสินเธาว์จาก อ.บ้านดุง อุดรธานี ลงนิด ๆ
6.เอาผักอีตู่ (แมงลัก) และผักหอมลงเล็กน้อย
7.เหยาะน้ำปลาแดก เพื่อความนัว
8.ห่อตอง 3 ชั้น นำไปหมกกับขี้เถ้าถ่านไฟ ให้สุก
อาจใช้วิธีปิ้ง หรือนึ่งก็ได้ แต่หมกกับขี้เถ้าแซบกว่า
อาจใช้วิธีปิ้ง หรือนึ่งก็ได้ แต่หมกกับขี้เถ้าแซบกว่า
9.กล่าวคาถาบูชาแม่น้ำ " นาคะ นาคา นทีลำห้วย
ควยตู้ลงทาม
ไม้หีบมาหาม เอาตอกมามัด รึงรัดฮ่องห้วย ใบกล้วยมาวี
มีปลามื้อนี้ แม่น้ำปันแจก ให้แลกกันกิน อย่าถมแม่น้ำ ตำไม้ใกล้ห้วย
โอมละรวยอามะภัณเต.. เอ้เล้ให้แข่น สะหัมติด "
ไม้หีบมาหาม เอาตอกมามัด รึงรัดฮ่องห้วย ใบกล้วยมาวี
มีปลามื้อนี้ แม่น้ำปันแจก ให้แลกกันกิน อย่าถมแม่น้ำ ตำไม้ใกล้ห้วย
โอมละรวยอามะภัณเต.. เอ้เล้ให้แข่น สะหัมติด "
เมื่อสุกแล้วก็แกะออกมาได้กลิ่นหอม ทั้งใบตองและไข่ปลา
เอาข้าวเหนียวจ้ำ มีแฮง หละครับ ส่วนมากเพิ่นเอาให้เด็กน้อย
กับแม่ลูกอ่อนกิน นี่หละหนอ อาหารแห่งนิเวศบ้านเฮา
เอาข้าวเหนียวจ้ำ มีแฮง หละครับ ส่วนมากเพิ่นเอาให้เด็กน้อย
กับแม่ลูกอ่อนกิน นี่หละหนอ อาหารแห่งนิเวศบ้านเฮา
หากแม่น้ำลำห้วยไร้ปูปลา
ป่าไม้ป่าโคกสูญหาย ลำห้วยถูกม้าง
สิ่งต่างๆเหล่านี้ย่อมสูญหายไปทีละน้อย บ่เหลือความภาคภูมิ บ่เหลือเสรีภาพ
สิ่งต่างๆเหล่านี้ย่อมสูญหายไปทีละน้อย บ่เหลือความภาคภูมิ บ่เหลือเสรีภาพ
น้ำลายส่อเลยครับท่านปิ่นลม
ตอบลบหิวข้าวเด้ แต่หนาวหลาย
ตอบลบบ่ออยากลงฮอดตะล่าง